بخشی از آئین عزاداری در آران و بیدگل

در شب تاسوعا مردم در پای دیگهای نذری که در آن ها «ترحلو» درست می کنند جمع می شوند و هر که حاجتی دارد ، حاجتش را از سالار شهیدان طلب می کند. صبح که می شود ترحلوا آماده است.

عده ای روز تاسوعا به نیت حضرت ابوالفضل العباس نان می پزند ، این نان به نان عباس علی مشهور است. از عزاداران حسینی با همین نان و ترحلوا پذیرایی می شود بقعه ی امام زاده محمد هلال بن علی (ع) در ایام محرم مراسم قرائت زیارت عاشورا هر بامداد برپاست. عده ای نیز برمزار شهدا که در مجاورت بقعه امام زاده است ، حاضر می شوند و به یاد شهدای کربلا و شهدای کربلای ایران اشک می ریزند. این روزها در «آران» و هر خانه ای که بروید ، ظرفی از طعام نذری بر اجاق می بینید اهالی خانه گوشت و لوبیا می پزند ، گوشت و لوبیا غذای سنتی منطقه است که معمولاً این غذا را برای میهمانان مهیا می کنند. هیئتهای بیشماری نیز در تکایا و مساجد به عزاداری می پردازند. در بیدگل هیئتهای عزاداری در محله ها به صحن شاهزاده هادی (ع) می آیند و عزاداری درآنجا به اوج خود می رسد.

اهالی خوش آباد در ایام محرم بخصوص در روز عاشورا از بامداد تا شامگاه در کنار بقعه امام زاده محمد (ع) به عزاداری می پردازند. عده ای نیز شبیه سازی می کنند و پس از عزاداری در میان خیمه ها به اجرای تعزیه می پردازند. ظهر عاشورا اهالی مناطق ، نماز جماعت را با شکوه تر از پیش می گذارند ، مردم آران نیز در صحن امام زاده هلال بن علی گرد هم می آیند تا یادآور آخرین نماز امامشان باشند. عصر عاشورا در آران حکایتی دیگر برپاست ، هیئتهای عزاداری در محلهای خاص می ایستند و به عزاداری می پردازند ، چارسوق ، مسجد قاضی ؛ که می گویند اما رضا (ع) هنگام عزیمت به خراسان در این محل اقامه ی نماز کردند.

محله ی «وشاد» و خانه ی عبدالله خان که وقف اینگونه مراسمها شده است در پایان مسیر تمامی هیئتها به نوبت وارد صحن امام زاده می شوند و به عزاداری می پردازند شب که می شود گرد ماتم سراسر وجود همه را فرا می گیرد ، ذاکران ذکر می گویند و همه زانوی غم بغل گرفته اند ، سرشان را میان دو دست می فشارند و آرام آرام گریه می کنند.

کپي برداري تنها با ذکر منبع مجاز است .{ منبع : سایت مداحان دات آی آر}