- منتشر شده در شنبه, 28 آذر 1388 17:07
- نوشته شده توسط امیرحسین فلاح
بخشی از آئین عزاداری در تبریز
برنامه های عزاداری و ذکر اباعبدالله در تبریز همواره توسط هیئتها زنده و بالنده اند اما در ماههای محرم و صفر جلوه و جذبه دیگری دارند این برنامه ها در ایام پس از طلوع محرم در غالب روضه خوانی خانگی و تعزیه و مرثیه خوانی رخ می نماید. حدود 10 روز پیش از محرم بنا به سنت تبریزی ها مراسم «شاهسین یا حسین» یعنی شاه حسین و یا حسین (ع) آغاز می شود. و دسته های سوگوار به ترتیب و با آرایش خاص و
هماهنگ با سازهایی چون طبل و سنج و فلوت چوب به دست و با حرکات حماسی موزونی در کوچه و بازار شاهسین یا حسین می گویند. و نام حیدر را تمنّا می کنند. با طلوع هلال محرم به هر سو می نگری و هر مسجد و حسینیه و تکیه ای که نگاه می کنی و نیز درو دیوار و بازار و خیابان شهر عاشورایی است. رنگهای سبز و سیاه و پارچه های مزین به تصاویر و شعارهای کربلایی و بیرقهای برافراشته شده و مردمانی با پوشش رخت عزا و شنیدن سرودهای حزین و گدازنده همه از ماتم سترگ حکایت دارد. آن ایام غبار غم به رخسار نورانی تبریز نشسته است و دسته ها وهیئت ها سوگمندانه خود را برای رستاخیز مهیا می سازند و به گفته «محتشم» بازاین چه رستخیز عظیم است کز زمین بی نفخ و خاسته تا عرش اعظم است هیئتها و دسته های سوگوار حسینی که 75 درصد آن سینه زن و بقیه زنجیر زن هستند. همراه و همسو با نوحه خوانان که مناسب با شبهای محرم مرثیه ها و نوحه های پر مغز و ویژه ای را با آوای تند می خوانند به عزاداری و انتشار فرهنگ عاشورایی همت می ورزند. آنان سوزناک ترین مرثیه های خویش را در رثای سقای تشنه کامان حضرت ابوالفضل العباس می سرایند و همگنانه می خوانند. از دیرباز محل گردهمایی هیئتهای عزاداری در روزهای تاسوعا و عاشورا بازار تبریز و به ویژه بازار قدیمی و زیبای مظفریه بوده است اما در سالهای اخیر به سبب فزونی جمعیت هیئتها و دسته های سوگوار ، خیابانهای اطراف را هم عرصه ی سوگواری خویش قرار داده اند که واقعاً شگفت آور و حیرت افزاست. اعتقاد شیفتگان و وفاداران سید الشهدا در تبریز روح غیرت و استقامت را در پیکر آنان دمیده است و از ادای نذورات از دیگر تجلیات و ایمان مثال زدنی است پخت غذاهایی مانند آش و شله زرد و نوشیدنی هایی مانند چای و شربت و قربانی کردن گاو و گوسفند و شتر در پیش پای عزاداران و نذوراتی از این دست برای برآورده شدن حاجات خود ، نمونه هایی از دلدادگی و شیدایی آنان نسبت به سیدالشهداء و حضرت ابوالفضل و دیگر شهیدان کربلاست که از فیض این حضور و اشتیاق بهره های معنوی می برند. در میدان هنرهای نمایشی و تصویر استادانه ی چهره های عاشورا چیره دست و زبانزد بوده و هستند. کاروان اسیران با شتر و اسب در پایینی از هیئتهای بزرگ شهر و تجسم صحنه های برجسته و تأثیر گذار واقعه کربلا چنان حزن برانگیز و رقت بار است که گریه بر مظلوم و خشم بر ظالم را در پس دارد. تعزیه از هنرهای قانونی و مرسوم در دیار تبریز است. در ماه محرم بویژه تاسوعا و عاشورا در بخشی از مناطق شهر و روستا محبان سیدالشهداء را به شیوایی جذب می کند. هنری که در قدیم رونق بیشتری داشته و اکنون کما بیش دارد. سخن از هیئتها و دسته های عزاداری این دیار و مساجد و حسینیه ها و تکایای آن که در شبهای محرم و روزهای تاسوعا و عاشورا به پا می کنند بسیار است و ادای حقشان دشوار.
کپي برداري تنها با ذکر منبع مجاز است .{ منبع : سایت مداحان دات آی آر}