- منتشر شده در دوشنبه, 23 مرداد 1391 21:04
- نوشته شده توسط امیرحسین فلاح
- بازدید: 9025
حاج مهدی در سال ۶۹ به سمت طلبگی و سربازی امام زمان آمد، دوستان او می‌دانند که تقریبا خوب و حرفه‌ای می‌خواند، او معتقد است باید از تقلید شروع کرد،تا صدا کمکم شکل بگیرد. پراکنده گوش دادن به شکل گیری صدا لطمه می‌زند. باید هم‌خوانی صدا در تقلید رعایت شود.مقام‌ها و اوج و فرودها، تحریرها و کشیدگی‌ها از موارد تقلید است، در محتوا هم شیوه‌ی ارایه‌ی شعر و پرورش آن به سبک مجلس‌داری و آداب و فنون را باید آموخت. او در باره‌ی ذوق «سبک سازی» و مداحی‌اش می‌گوید:
اعتقادم این است که مداحی ذوق صرف است مثل شعر گفتن، به قول معروف، باید در خون شخص باشد و خمیر مایه‌اش اکتسابی نیست، بلکه می‌توان به مرور زمان رشدش داد.
یادم هست هنگامی که آیت ا… صدوقی شهید شد، به یزد رفتیم، شعری را خواندم که هنوز یادم هست، سبک آن را خودم ساختم، آن موقع ۱۲ سال داشتم.
ای شهیدان سر برآرید از تراب
روی زیبا را نمی‌زیبد به حجاب
هان به پا خیزید وقت خواب نیست
زیر گِل منزلگه مهتاب نیست
خیمه: اولین باری که خواندی؟
سلحشور: بله! یادم هست یک روز با زیر شلواری به مسجد آمدم، با یک زیر شلواری گشاد! صورتم چرک بود، تو کوچه با بچه‌ها هفت سنگ‌بازی کرده بودم، که مسجد آمدم، بابام به زور منو فرستاد جلو جمعیت، تکبیر بگویم…
خیمه: و بعد؟
سلحشور: روز بعد شدم مکبّر ثابت مسجد.
خیمه: تقلید می‌کردی؟
سلحشور: نه، برای خودم سبک داشتم.
خیمه: خواندنت رو به صورت فنی از کی شروع کردی؟
سلحشور: از سال۵۸ تاسال۶۴ همینطور می‌خواندم؛ البته گاهی نوارهای مداحی حاج منصور ارضی رو گوش می‌دادم؛ گاهی هم به مسجد جامع می‌رفتم، حاج شیخ حسین انصاریان صحبت می‌کرد، حاج منصور هم می‌خواند محسن طاهری، رضا پوراحمد، اعتماد سعید هم بودند در برنامه‌های مداحی ایشان شرکت می‌کردم و روز به روز علاقه‌ام بیشتر می‌شد. تا سالی که به جبهه رفتم.
خیمه: کدام لشگر؟
سلحشور: لشگر ۱۰سیدالشهدا، آنجا گاهی دعای توسل و زیارت عاشورا می‌خواندم. البته چندتا از بچه‌های مسجد حضرت علی اکبر بودند که خوب می‌خواندند. آنها باعث شدند من رشد نکنم که الحمدا… شهید شدند(با تبسم) شهید جابری، حاج قربان، شهید همتی، خیلی مرا تشویق به خواندن می‌کردند اما من رویم نمی‌شد؛ بعد از شهادت آنها من جدی‌تر شروع کردم.
خیمه: شنیده‌ایم که خیلی از سبک‌های نوحه و اشعار را خودت می‌سازی؛ چگونه این کار را می‌کنی؟
سلحشور: قطعأ دانستن مقام‌ها که دستگاهها و گوشه‌های آن در سبک سازی مهم است نوارهایی هست که فقط نغمه‌ها را آورده بدون موسیقی. البته بعضی از آنها به درد من و سبک سازی‌ام نخورد.
خیمه: پس از کجا روی اشعار سبک می‌گذاری؟
سلحشور: ببینید نکته‌ی مهم این است که بسیاری از گوشه‌های موسیقی، گرفته شده از روضه و تعزیه خوانی‌هاست. در زندگی و شرح حال مردان بزرگ موسیقی ایران که نگاه کنید، می‌بینید حتما استادی تعزیه خوان یا روضه خوان داشته‌اند.
خیمه: کتاب هنر مرثیه‌خوانی آقای مهدی امین فروغی به این نکته اشاره دارد که بسیاری گوشه‌ها به نام روضه خوانهاست مثل «مرادخانی»، «حسینی» و اصلا برخی گوشه‌ها به نام شخصیت‌های تعزیه است مثل «راک عبدا» که جواب عبدا بن حسن است. آیا می‌توان گفت که اصل نغمه‌ها در بسیاری موارد در خوانندگی و مداحی مشترک است و اگر کسی بخواهد فنی بخواند، باید دقیقا آن مقام‌ها و گوشه‌ها را بداند؟
سلحشور: ببینید، دانستن گوشه‌های موسیقی تاثیر دارد، اما من اعتقادم این است، که آدم، اول باید خواننده باشد تا بتواند گزینشی با نغمه‌ها و دستگاههای موسیقی برخورد کند مهم این است که یک مداح بتواند در اوج و فرودها، مقام‌ها و پیاده کردن سبک، اصولی و صحیح باشد.
خیمه: یعنی مقام‌ها و دستگاههای موسیقی نهایتاً می‌شود سکوی پرش، مداح را کمک می‌کند تا فنی بخواند؛ اما در دستگاه خواندن، همه چیز مداحی نیست؛ شاید برای همین است که بعضی خواندن‌های فنی به دل نمی‌نشیند.
سلحشور: دقیقاً همین طور است، همیشه نمی‌شود از پیش درآمد شروع کرد، حتی همیشه نمی‌توان از مقام بم شروع کرد، گاهی جلسه، اقتضای چیز دیگری را دارد.
خیمه: عزیزی می‌گفت، بعضی نغمه‌ها و سبک‌های مجلس سیدالشهدا را در نزدیکی از اساتید موسیقی خواندم، خیلی منصف بود، نگفت چرا در دستگاه نمی‌خوانی گفت اینها ذوق و هنری است که در مجلس سیدالشهدا است، ما این نغمه‌ها را نداریم، بیایید برایش اسم بگذارید، تا ما هم استفاده کنیم.
سلحشور: چون گاهی سبک‌های مداحی، وارداتی است گاهی برعکس هم می‌شود، به اسم خواننده‌ها تمام می‌شود. مکرر من شنیده‌ام سبک‌هایی را که دوستان مداح خواندند و بعد خواننده‌ها و آوازخوان‌ها هم از آن استفاده کردند. بعضی نوارهایش را هم دارم.
خیمه: شما؟! چطور سبک‌هایی را که ساختی مال خودت بود، یا…؟ مثل سبک « انا قتیل العبرات».
سلحشور: نه این سبک، ذوق خودم بود، اصولا وقتی می‌خواهم سبکی را بسازم از چند روز قبل، اصلا نوار گوش نمی‌دهم، تا فضای ذهنم خالی باشد. شاید سالها قبل نغمه‌ای را شنیده باشم که در ضمیر ناخودآگاه حفظ شده باشد، آن نغمه در بعضی جاها به کمکم می‌آید.
نظرات
مداح فقط حاج مهدي