- منتشر شده در دوشنبه, 06 شهریور 1391 01:00
- نوشته شده توسط واحد خبرسایت مداحان قم
- بازدید: 6248
مداحی در ایران اکنون یک صنف است. صنفی که در پی آموزش نیروی انسانی و تولید محتوا از طریق شکل گیری مرکزی آموزشی است. صنفی که البته ریشه در تاریخ ایران و اسلام دارد. مدح و ستایش بزرگان به‌خصوص بزرگان دین همیشه بوده و حتی آثار به جا مانده از شاعران و بزرگان ادب ایران زمین، گواهی بر وجود ستایش و مدح بزرگان بوده است. امروزه نیز مداحی رونقی دو چندان در کشور دارد. تا جایی که به گفته حاج‌علی‌آهی، موسس خانه مداحان ایران با آمدن سی دی و نوار و کتابهای شعر حالا هر کس برای خودش استاد مداحی است. مداحان البته گاه در مقاطعی هم به عرصه مسایل سیاسی وارد شده اند و به دلیل موقعیت اجتماعی امروزشان؛ هویتی سیاسی نیز پیدا کرده اند، تا جایی که در انتخابات ریاست جمهوری مشخصا وارد عرصه شده و از تریبون‌های خود برای تبلیغ کاندیداهای مورد نظر استفاده کرده‌اند. با همه اینها رئیس خانه مداحان ایران این خانه را تنها تشکلی صنفی می‌داند، نه سیاسی و معتقد است آنها که از مداحی برای مقاصد سیاسی استفاده می‌کنند ولایتمدار و ولایت‌پذیر نیستند. گفت وگو با حاج‌علی‌آهی که حالا بالای 90 سال سن دارد در یکی از شب‌های ماه مبارک رمضان و بعد از اذان مغرب در مسجد امیرالمومنین(ع) که خود آن را توسعه داده و نوسازی کرده است انجام شد. در این گفت‌وگو او به تعیین نماینده‌ای از‌سوی مقام معظم رهبری برای ساماندهی صنف مداحان ایران و جلوگیری از بروز تنش‌های سیاسی و صنفی تاکید دارد. ادامه در ادامه ی مطلب...
حاج اقا آهی تاریخچه مداحی و ستایش اهل بیت از کی آغاز شده و به چه دوران می‌رسد؟ آیا شما از سابقه و پیشینه مداحی چیزی می‌دانید؟
این پیشینه را می‌دانم، ولی در این مورد چیزی نمی‌گویم. در‌این مورد چیزی نمی‌توانم بگویم.
اشاره‌ای کوتاه بکنید برای مخاطبان ما که برایشان اهمیت دارد.
نه هیچ اشاره ای نمی‌کنم!
در اشعار شاعران ایرانی همیشه حمد و ثنای پیغمبر و اهل بیت بوده و هست ولی می‌خواستم در مورد مداحی به این شکلی که امروز مردم با آن در ارتباط هستند توضیح دهید.
مردم با چه چیزی در ارتباط اند؟
با مداحی.
آنچه که رهبر معظم انقلاب فرمود که مداح به عنوان یک معلم هست مد نظر ماست. یک معلم باید چیکار کند؟ باید مقدمات کار را بداند. از نظر اخلاق، درس، ادبیات، عقیدتی اشعار، تاریخ و مقتل خوانی. باید همه اینها را بداند. باید استاد باشد. طبق آنچه که مقام معظم رهبری فرمودند مداح باید معلم باشد. معلم که هیمنطوری معلم نشده است. درس خوانده و تحصیلات دارد. آموزش دیده است. بعضی‌ها آموزش ندیده اند و شاگرد نشده استاد شده‌اند.
اکنون در خانه مداحان ایران که حضرتعالی مسئولیتش را بر‌عهده دارید، این آموزشها انجام می‌شود؟
بله. ولی در ماه رمضان این آموزشها کم شده است. آموزش قرآن در این ماه بیشتر است. آموزش فهم و صوت.
آموزشها توسط مدرس انجام می‌شود، آیا آنها خودشان دوره دیده اند؟
بله خودشان دوره دیده‌اند.
گویا آزمونی دارید به نام آزمون تعیین سطح مداحان.
ما برنامه‌هایی داریم در این باره و تفاهم نامه‌هایی در این مورد امضا شده است که با اساتید مجرب باید انجام شود. وزارت آموزش و پرورش باید این افراد را به عنوان معلم قرآن و معلم اصول و قواعد استخدام کند تا یک شغل جانبی هم داشته باشند.
سلسه مراتب کسانی که مداح هستند چطور هست؟ یعنی کسانی که می‌خواهند تازه شروع کنند با کسانی که تجربه کافی دارند در یک رده بندی نیستند ؟
متفاوت هستند. اینها بحثی مفصل دارد. ما سابقا در مضیقه شعری بودیم در دوران جوانی خودمان. استاد بود با استاد، کار می‌کردیم الان اینقدر کتاب شعر زیاد شده که اصلا کسی به استاد توجهی نمی‌کند. سی دی‌ها و کتابهای شعری که زیاد شده کار را مشکل کرده اند. نوارها هست و کتابهای شعر هست، یکی که یک ته صدایی هم دارد، خیال می‌کند همان آخر صداست و دیگر نمی‌روند پی استاد و آموزش.
حاج آقا شما خودتان از چه سنی شروع به مداحی کردید؟ آیا در همین محل بودید؟
من از یازده سالگی مداحی را آغاز کردم و متولد پامنار هستم. منطقه محل تولد آیت الله کاشانی. در این محله (پیروزی خیابان کرمان- سه راه شکوفه) و در سال 1326 مسجد آهی تاسیس شده بود و در 1373 من 250 متر از زمین منزلم را به آن اضافه کردم و به این شکل درآمد. ابتدا اسم مسجد آهی بود، من به اخوی گفتم باید اسم این مسجد بشود امیرالمومنین. چون وقتی شما فوت کنید کسی این مسجد را نمی‌شناسد. اما نام امیرالمومنین هرگز نمی‌میرد و تا قیامت زنده است و همه تعجب کردند که مسجدی که 40سال نام آهی را بر‌خود داشت یک شبه شد مسجد امیرالمومنین.
مداحانی که امروز مردم با مداحی شان سر و کار دارند و همه جاگوش می‌دهند به قول شما به مدد تکنولوژی و فراوانی اشعار نوعی از مداحی را تبلیغ می‌کنند که به نظر می‌رسد خیلی با آئین‌ها و آداب و رسوم مدح و ستایش معصومین سازگاری ندارد. آیا شما اصلا اینها را قبول دارید؟
ما به مقام معظم رهبری نامه نوشتیم و به همه ارگان‌هایی که به اصطلاح مدیریت یا گروهی را به‌عهده دارند؛ مثل بسیج مداحان سپاه، کانون مداحان سپاه، هیات رزمندگان، سازمان تبلیغات، وزارت ارشاد، خانه مداحان، اوقاف و بعثه مقام‌معظم‌رهبری، بعثه ستاد حج و همه جاهایی که مرتبط بوده نامه زده ایم که باید یک سازمان متولی واحدی برای این موضوع پیدا شود که هر که از راه می‌رسد نگوید من که پیرو تو نیستم و من توی این گروهم یا توی آن دسته ام. اینکه تشتت آرا نباشد و تمام مداحان باید طبق نظر مقام‌معظم‌رهبری یک نماینده تعیین شده داشته باشند که همه تحت نظارت آن نماینده باشند تا بتوانند کارها را ردیف کنند و الا درست نمی‌شود.
شما در کلاسهایی که می‌گذارید؛ این اشعار که الان خوانده می‌شود و گاهی از طریق موبایل بولوتوث می‌کنند را تائید می‌کنید یا نه مورد پسند شما هم نیستند؟
بعضی‌هاشان روی هوا هستند. برای اینکه ما زینب الهی نداریم، حسین الهی نداریم، رقیه الهی نداریم و عباس الهی نداریم. در این شرایط یه عده‌ای می‌خوانند و باموبایل جابجا می‌شود و بهانه می‌دهند دست وهابی‌ها و آنها هم علیه ما فتنه می‌کنند.
پس شما در خانه مداحان ایران دنبال این هستید که این وضعیت را سر و سامان دهید.
با نظارت و دستور مقام معظم رهبری بله.
آیا خانه مداحان شعبه ای هم دارد؟
فعلا نه ولی در آینده خواهیم داشت.
آیا تعداد مداحان کشور مشخص است؟
نه مداحان وضعیت متفاوتی دارند. مثلا مداحی فصلی داریم. دهه عاشورا هر مسجدی تا 30 تا مداح دارد ولی این فصلی است و مداحی رسمی و صنفی نیست.
یعنی اگر مداحان سازماندهی شوند و رسمی و صنفی شوند حقوق هم می‌گیرند؟
نه حقوق مستقیم نمی‌گیرند. هر کسی آنها را دعوت کرد اگر خواست چیزی به آنها می‌دهد.
آیا از سازهای موسیقی هم در مداحی استفاده می‌کنید؟
نه. بدون ساز است. سبک و لحن مداحی متفاوت است. اما ما حرف هم که می‌زنیم موسیقی دارد. اما سبک و لحن مداحی با آوازخوانی فرق دارد. تحریر مداحی با تحریر آوازخونی فرق می‌کند. مداحی نیاز به معلم دارد. بعضی‌ها فکر می‌کنند مداحی یعنی همان آواز خوانی. تحریر مداحی تحریر هوهوهو نیست. تحریر‌هـــااااا یک تحریر مداحی است. برش برش برش تحریر است. مثل قرآن خوانی است که تشدید و علائم باید در آن با دقت رعایت می‌شود.
ولی بعضی معتقند مداحی در همان دستگاه‌های موسیقی ایرانی خوانده می‌شود و حالا دارد به این شکل خود را نشان می‌دهد.
نه اینطور نیست. خوب، حرف زدن ما هم موسیقی است. تفاوت در جایگاهشان است. آن جایگاه خودش را دارد و این جایگاه خودش را.
شما که مسئولیت خانه مداحان را دارید، آیا این خانه یک تشکل سیاسی است یا یک تشکل صنفی؟
ما تشکلی سیاسی نیستیم. مقام معظم رهبری می‌فرماید مداحی یک هنر است.
می‌دانید چرا این را می‌پرسم، چون این سالها ما زیاد دیده ایم مداحانی را که از زبان مداحی برای مقاصد سیاسی استفاده کرده اند. برای مثال از مداحی برای انتخابات ریاست جمهوری استفاده سیاسی شد و از یک کاندیدا خاص حمایت شد.
این به ما ارتباطی ندارد. من باز هم می‌گویم اگر مقام معظم رهبری یک نماینده برای مداحان تعیین کند درست می‌شود.
زمانی مداحان از آقای احمدی نژاد حمایت کردند و رای آورد و حالا چندتایی از مداحان از تریبون خود علیه آقای مشایی به عنوان نزدیکترین یار احمدی‌نژاد موضع گرفته و او را تهدید کرده‌اند.
گفتم که اصلا جامعه مداحان سنتی کاری به سیاست ندارد.
پس آن دسته مداحانی که سیاسی هستند چه؟
خوب بروید از خودشان بپرسید.
ولی به هر حال آنها مداح‌های شناخته شده و صاحب تریبون هستند؟
باید بروید از آنها بپرسید.
آنها نمی‌توانند زیر مجموعه خانه مداحان قرار گیرند؟
نه. مجموعه ما تحت نظر مقام معظم رهبری است. ما یک ولایتمداری داریم و یک ولایت پذیری. برخی در ظاهر می‌گویند ما ولایتمدار هستیم در حالی در عمل کمی فاصله دارند.
مردم تفاوتی بین مداحان تندرو و شماها نمی‌بینند و نمی‌دانند که شما با هم فرق دارید.
ما تحت فرمان مقام معظم رهبری و گوش به فرمان او هستیم.
نهادهایی که بحث مداحی در کشور را ساماندهی می‌کنند زیاد هستند چرا در یک مجموعه به طور مشخص مدیریت نمی‌شوند؟ بعضی از این سازمانها ساختاری سیاسی دارند.
همانطور که قبلا گفتم تعدادشان زیاد است و10 تا 12 سازمان می‌شوند و هیچ کدام زیر بار دیگری نمی‌روند مگر اینکه نماینده ای از سوی مقام معظم رهبری تعیین شود که هر‌چه آن نماینده گفت تابع باشند.
منبع: به نقل از خانه مداحان
